18-tu młodych korepetytorów wzięło udział w programie „Razem start w nowy rok szkolny”, realizowanym przez Klub Inteligencji Katolickiej. W ciągu 3 miesięcy młodzież licealna i studencka wspierała w nauce i integracji 18 dzieci uchodźców różnych narodowości uczęszczających do warszawskich podstawówek. W ramach projektu odbyło się 160 indywidualnych lekcji.
W ramach projektu, od początku września do końca listopada 2023 roku, zostało zrealizowane 160 godzin korepetycji dla dzieci z doświadczeniem migracji uczących się warszawskich podstawówkach (w tym 10 godzin wsparcia edukacyjnego dziecka z niepełnosprawnością). Wsparcia w nauce udzielała młodzież licealna i studencka. Korepetycje odbywały się w domach uczniów. Programem objęliśmy 18 dzieci różnych narodowości (pochodzących z Ukrainy, Kamerunu, Gruzji, Nigerii, Afganistanu, Inguszetii, Libii, Uzbekistanu).
Dzięki nawiązaniu pozytywnej relacji, opartej na zaufaniu i zaangażowaniu z osobami bliskimi wiekiem, uczniowie nie tylko poprawili swoje wyniki w szkole, ale poczuli większą sprawczość i impuls do działania i rozwoju. Z drugiej strony młodzi korepetytorzy pogłębili swoją wrażliwość i wiedzę na temat osób z doświadczeniem migracji i problemów, jakie napotykają na swojej drodze i tą wiedzą, wierzymy, będą się dzielić w swoich rodzinach i środowiskach, budując poczucie wspólnoty.
Program rozpoczęliśmy od naboru uczniów i korepetytorów. O rekrutacji informowaliśmy poprzez naszą sieć kontaktów z organizacjami zajmującymi się uchodźcami i migrantami oraz w mediach społecznościowych. Przyjęte do programu dzieci były zgłoszone m.in. przez koordynatorów współprowadzonych przez KIK projektów (SzkoUA, program asystencki dla rodzin ukraińskich) oraz inne organizacje: Fundację Nasz Dom (Dom Ukraiński), Fundację Polska Gościnność (Chlebem i Solą), Inicjatywę Dom Otwarty, Polskie Forum Migracyjne i inne. Większość korepetytorów natomiast była związana ze środowiskiem KIK, co umożliwiło nam ich wstępną weryfikację. Zarówno zgłoszeni uczniowie (a raczej ich opiekunowie) jak i nauczyciele otrzymywali do wypełnienia ankietę startową. O wyborze korepetytorów spośród kandydatów zadecydowały ich kompetencje, w tym doświadczenie pracy z dziećmi i zdolności komunikacyjne i znajomość języków obcych, dyspozycyjność oraz rekomendacje osób zaufanych. Korepetytorzy zostali zgodnie z przepisami dotyczącymi pracy z osobami nieletnimi, sprawdzeni w rejestrze przestępstw.
W kolejnym etapie koordynator projektu, po zapoznaniu się z potrzebami uczniów i możliwościami młodych nauczycieli, łączył ich w pary. Zanim ruszyły pierwsze lekcje, korepetytorzy zakwalifikowani do programu odbyli szkolenie online, wprowadzające ich w specyfikę pracy z dziećmi z doświadczeniem migracji oraz pokazujące pomocne narzędzia i metody nauczania języka polskiego jako obcego. Tym, którzy zgłosili w trakcie pracy takie zapotrzebowanie, KIK udostępnił podręczniki do nauki j.polskiego, w wersji online dla korepetytora oraz papierowej dla ucznia.
Korepetytorzy umawiali się na lekcje indywidualnie z opiekunami uczniów. Po każdej odbytej lekcji byli zobowiązani wypełnić prostą ankietę – mogli to zrobić nawet na swoim telefonie wracając do domu – pozwalającą koordynatorowi projektu ocenić postępy w lekcjach i wspomóc w ewentualnych trudnościach. Na podstawie ankiet i z bezpośrednich relacji widzieliśmy, że młodzież udzielająca korepetycji wykazuje się dużym zaangażowaniem i kreatywnością, aby pomóc młodszym koleżankom i kolegom w nauce i odnalezieniu się w nowej szkolnej rzeczywistości, np.: ” Pierwsza lekcja, wszystko dobrze poszło, kontakt z uczniem bardzo miły i widać mocną chęć uczenia się mimo trudności języka. ” ,” Y. jest fajny, uczę go ortografii i wymowy, rozmawiam z nim dużo„; „E. zadzwoniła z prośbą o pomoc z przygotowaniem się do testu z angielskiego, o którym zapomniała, więc spotkałyśmy się szybciej niż miałyśmy„. Czasem sprawdzały się metody niekonwencjonalne „wspólna sesja pompek w środku pomogła utrzymać skupienie„, “dzisiaj rysowałyśmy historię”, “jutro kartkówka z mnożenia więc solidne powtórki no i zaczęliśmy dzielenie na przykładzie sprawiedliwych podziałów czekolady…”. Od naszych korepetytorów wiemy, że w trakcie pracy z uczniem w spontaniczny sposób dochodziło do rozmów na temat pozalekcyjnych zainteresowań np. piłką nożną, pomysłów na kierunek dalszej edukacji, czy relacji rówieśniczych “Uczeń powiedział że czuje progres z matmą, a na koniec byliśmy zbyt zmęczeni żeby się uczyć więc gadaliśmy o życiu”.
Po zakończeniu założonego w programie cyklu 10 lekcji, zapytaliśmy rodziców uczniów lub polskich opiekunów rodzin o informacje zwrotne. Otrzymaliśmy same pozytywne komentarze, jak np:
„Dziękuję bardzo za taką możliwość i pomoc. Świat opiera się na troskliwych, współczujących ludziach, którzy nie mogą przejść obojętnie i zawsze są gotowi do pomocy i wsparcia”, “…z głębi serca moje córki i ja chciałybyśmy złożyć serdeczne podziękowania U. za jej pomoc, hojność, wyrozumiałość, cierpliwość, dobroć i solidarność”, „ Bardzo Ci dziękuję za te korepetycje. Z chłopakami zaczynamy dogadywać się po polsku. Ostatnio wpadłam do nich z obiadem i N. mi podziękował za pyszny obiad po polsku.
Jeśli chodzi o młodych korepetytorów, zapytaliśmy ich czy – jeśli program byłby kontynuowany w drugim semestrze – wyrażają gotowość brać w tym udział. Odzew był bardzo pozytywny, jedynie tegoroczni maturzyści zgłaszali chęć uczestnictwa dopiero w późniejszym terminie, po zdaniu matur. Dwoje korepetytorów zdecydowało się na kontynuację wsparcia edukacyjnego swojego ucznia na zasadzie wolontariatu.